Không cầu thủ nào ở Chelsea chia rẽ dư luận hơn đội trưởng hiện tại của họ trên sân, Enzo Fernandez.
Chỉ mất chưa đầy 2 năm để Fernandez mất đi ánh hào quang từ chức vô địch World Cup cũng như mức phí chuyển nhượng 106 triệu bảng trong mắt người hâm mộ, đến mức sự hiện diện thường xuyên của anh trong đội hình xuất phát của Chelsea đang trở thành chủ đề tranh luận vô cùng gay gắt.
Ngoài lần livestream bài hát trên xe buýt của ĐT Argentina sau chiến thắng tại Copa America mùa hè năm ngoái, khiến người đồng đội Wesley Fofana sau này đã gọi điều đó là “sự phân biệt chủng tộc vô độ”, phần lớn những chỉ trích hiện tại hướng về Fernandez liên quan đến phẩm chất của anh với tư cách là một cầu thủ bóng đá. Anh đã đóng góp hay làm giảm đi giá trị của hàng tiền vệ Chelsea? Vị trí tốt nhất của anh là gì?
Cả 2 câu hỏi đều đáng ngạc nhiên – nhất là khi Chelsea đã đầu tư rất nhiều vào Fernandez – nhưng những người chỉ trích anh không phải là những người đầu tiên đặt ra câu hỏi này. Mùa trước, Mauricio Pochettino đã tự hỏi liệu cầu thủ đồng hương của mình có đủ khả năng phòng ngự để trở thành số 6, hay đủ sáng tạo để trở thành một tiền vệ tấn công hay không. Ông cũng nghi ngờ việc anh và Moises Caicedo có đủ thể chất và sức mạnh để trở thành bộ đôi thống trị Premier League hay không.
Trong khi đó, Enzo Maresca có một quan điểm hoàn toàn khác về tầm quan trọng của Fernandez đối với Chelsea. Ông đã trình bày suy nghĩ của mình trong một cuộc họp báo vào tháng trước.
“Trong cách chúng tôi chơi, rất khó để tìm một tiền vệ có thể tấn công như một số 10 và phòng ngự như một tiền vệ mỏ neo,” ông nói. “Arsenal đang sử dụng Declan Rice như một tiền vệ tấn công khi có bóng và như một tiền vệ phòng ngự khi không có bóng. Manchester City trước đây đã làm điều này với Ilkay Gundogan.
“Ở trường hợp của chúng tôi, chúng tôi đang cố gắng tìm sự cân bằng và tìm những cầu thủ có thể cho chúng tôi giải pháp này. Hiện tại, Enzo là người duy nhất. Khi chúng tôi có bóng, cậu ấy chơi như một tiền vệ tấn công và khi không có bóng, cậu ấy lùi về bên cạnh Moises để mang lại sự cân bằng trong phòng ngự.
“Trong trận đấu đầu tiên (gặp City), chúng tôi sử dụng Romeo (Lavia) và Moises như những tiền vệ phòng ngự, nhưng Enzo vào lúc này đang chơi như một tiền vệ tấn công khi có bóng và như một tiền vệ phòng ngự khi không có bóng. Cậu ấy đang làm rất tốt. Ý tưởng của chúng tôi là tiếp tục phát huy điều đó.”
Tại sao phải chơi ở một vị trí khi bạn có thể chơi ở hai vị trí? Trong đồ họa dưới đây, có thể thấy Fernandez chạm bóng chủ yếu ở trung tâm hàng tiền vệ dưới thời Pochettino, trong khi hoạt động nhiều hơn ở phía bên trái của 1/3 giữa sân so với bên phải.
Cho đến thời điểm này của mùa giải, khi chơi ở vị trí số 8 lệch trái trong sơ đồ của Maresca, Fernandez có nhiều pha chạm bóng ở vị trí cao hơn một chút trên sân và tập trung chủ yếu ở bên trái.
Thay đổi lớn nhất nằm ở việc Fernandez chạm bóng ít hơn đáng kể. Anh có trung bình 66,3 lần chạm bóng mỗi 90 phút ở Premier League mùa này theo FBref, so với 86,9 lần chạm bóng mỗi 90 phút trong mùa giải 23/24. Đó là một sự sụt giảm đáng kể, do anh ít tham gia vào quá trình lên bóng của Chelsea ở 1/3 đầu sân và giữa sân. Trong khi đó, số lần chạm bóng ở 1/3 cuối sân của anh hầu như không thay đổi ở cả hai mùa.
Sự ưu tiên của Maresca trong việc bố trí một hậu vệ cánh di chuyển vào trung lộ cùng với Caicedo đồng nghĩa với việc không còn nhiều nhu cầu hoặc không gian cho Fernandez lùi sâu, cũng như đóng góp vào quá trình lên bóng của Chelsea trước khi họ vượt qua vạch giữa sân. Anh thỉnh thoảng vẫn di chuyển vào vị trí hậu vệ trái yêu thích của mình để nhận bóng và sử dụng những pha chuyển hướng sắc bén sang cánh phải để vượt qua áp lực của đối thủ.
Điểm mạnh nhất của Fernandez nằm ở khả năng xác định và thực hiện các đường chuyền tịnh tiến. Do đó, việc đẩy Fernandez đá nhô cao hơn so với hàng tiền vệ, đồng thời cho anh chạm bóng ít hơn nhiều có thực sự phát huy hết khả năng của anh hay không là một dấu hỏi.
Khi chơi ở vị trí số 8 và thường xuyên tạo ra những tình huống underlap (di chuyển vào half-space – ND) với Jadon Sancho (một cầu thủ chạy cánh thích chuyền bóng, phù hợp khi được bao quanh bởi những cầu thủ chạy chỗ hơn là những người chuyền bóng khác), anh thường tỏ ra lúng túng. Trong tình huống dưới đây, Fernandez không đủ nhanh để thực hiện ngay một cú căng ngang; thay vào đó, anh thực hiện một cú đánh gót và khiến đội bị mất bóng.
Sự kết hợp giữa 2 người trở nên nguy hiểm hơn nhiều khi Sancho là người chạy chỗ. Trong trận gặp Brighton, tiền vệ người Anh đi bóng qua một cầu thủ đối phương và sau đó thực hiện pha phối hợp một – hai với Fernandez, người quyết định chuyền bóng sau khi có ý định underlap. Sancho bị phạm lỗi khi cố lao vào đón đường chuyền trả lại, giúp Chelsea giành được quả phạt đền.
Maresca dường như đang cố gắng tập trung vào khả năng chuyền bóng sắc bén của Fernandez ở phần sân đối phương. Trung bình anh có 5,4 đường chuyền tịnh tiến mỗi 90 phút, giảm mạnh so với mức trung bình 8,6 mỗi 90 phút của mùa trước, cũng như số đường chuyền vào 1/3 cuối sân (6, giảm từ 7,2) và số đường chuyền vào vòng cấm (0,5, giảm từ 1,8).
Số key-pass của anh (những đường chuyền dẫn đến một pha dứt điểm) vẫn tương đối ổn định, tăng lên 1,4 mỗi 90 phút so với 1,3 ở mùa giải 23/24. Số lần tạo cơ hội dẫn đến pha dứt điểm mỗi 90 phút của anh đã giảm từ 3,3 mùa trước xuống còn 2,8 dưới thời Maresca. Nhưng trước khi xét đến sự sụt giảm về số lần chạm bóng và đường chuyền, những cơ hội anh tạo ra giúp anh đóng góp nhiều hơn vào lối chơi của Chelsea.
Tuy nhiên, Maresca không biến Fernandez thành một tiền vệ ghi bàn kiểu Gundogan, hay thậm chí là một tiền vệ trung tâm có thiên hướng tấn công. Fernandez chỉ có 4 pha dứt điểm trong 511 phút thi đấu tại Premier League mùa này, với tổng giá trị bàn thắng kỳ vọng (xG) là 0,3. Anh cũng chưa có pha kiến tạo nào, một sự tụt hậu so với khả năng kiến tạo kỳ vọng (xA).
Tuy nhiên, đã có những khoảnh khắc chuyền bóng tuyệt vời từ Fernandez trong những tuần đầu tiên của mùa giải. Trong pha bóng dưới đây, anh lùi sâu một chút để thoát khỏi lối pressing cao của Brighton, nhận một đường chuyền sắc bén từ Levi Colwill khi quay lưng và ngay lập tức đưa Cole Palmer vào tình huống đối mặt với khung thành chỉ trong vài giây.
Pha bóng dưới đây rất điển hình cho cách chơi của Fernandez, khi anh tạo ra một cơ hội ghi bàn từ không gian hẹp cho Noni Madueke với một đường chuyền chính xác như đánh golf:
Nhưng có cảm giác rằng Fernandez chỉ đang chiếm một vị trí trong hệ thống tấn công của Chelsea, đó là nhận bóng quay lưng về phía khung thành thay vì nhìn lên thế trận phía trước. Đây là một vấn đề lớn khi nó xảy ra dưới thời Pochettino, vì khi mất bóng, anh thường xuyên ở rất xa pha phản công của đối thủ để có thể hỗ trợ Caicedo hoặc các hậu vệ phía sau.
Điều này vẫn tiếp diễn trong mùa giải này, nhưng cách Maresca sử dụng một hậu vệ cánh chơi như tiền vệ bên cạnh Caicedo khiến Chelsea ít bị tổn thương hơn trong các tình huống chuyển trạng thái. Fernandez có thể tập trung vào việc giúp giành lại bóng ở vị trí cao hơn trên sân và anh đã có một số khoảnh khắc thú vị; hãy nhớ đến pha tắc bóng dẫn đến bàn thắng của Madueke trong trận gặp Wolves.
Nỗ lực và năng lượng của Fernandez là điều không cần phải bàn cãi. Anh gây sức ép hết mức có thể như một phần trong hệ thống của Chelsea khi không có bóng và thường nỗ lực hết sức để trở lại vị trí tiền vệ phòng ngự gần Caicedo, khi tình huống yêu cầu anh phải làm như vậy.
Tuy nhiên, Fernandez vẫn là gánh nặng cho hàng phòng ngự. Không cầu thủ nào bị đối thủ vượt qua nhiều hơn anh (13 lần) ở Premier League mùa này. Vị trí cơ thể của anh thường khiến anh gặp bất lợi; ngoài ra, anh không có đủ thể lực để theo kịp hầu hết các đối thủ khi họ có khoảng trống.
Dưới đây là một ví dụ từ phút đầu tiên trong trận đấu gặp Brighton. Fernandez thực hiện một pha tắc bóng nửa vời mà không giành được bóng và tiếp tục áp sát Carlos Baleba, người sau đó dễ dàng vượt qua anh với một pha chạm bóng tinh tế và băng lên về phía trước với khoảng không gian rộng lớn.
Maresca vẫn thích để Fernandez gây áp lực ở các vị trí cao hơn trên sân, vì anh không đủ sự bền bỉ. Ở đây, anh di chuyển sang ngang để đối mặt với Pervis Estupinan đang dâng cao, nhưng hậu vệ trái của Brighton lừa bóng qua anh dễ dàng, trước khi đưa bóng vào một vị trí nguy hiểm cho Baleba dứt điểm.
Trừ Caicedo, Fernandez đang thực hiện trung bình nhiều pha tắc bóng hơn mỗi 90 phút (3,9) so với bất kỳ cầu thủ Chelsea nào mùa này. Nhưng tỷ lệ thành công của anh là 40,9%, tức là chỉ nhỉnh hơn một chút so với Madueke (40%). Để so sánh, Caicedo giành lại bóng thành công 70,4% trong cùng khoảng thời gian.
Chelsea không mua Fernandez để làm nhiệm vụ phòng ngự. Trong 6 tháng tại Benfica và một số trận đấu World Cup với Argentina, anh xuất hiện như một nhà kiến thiết lùi sâu giàu kinh nghiệm, có khả năng kiểm soát trận đấu ở cấp độ cao nhất. Điều đó chưa xảy ra một cách ổn định tại Stamford Bridge.
Trong những tuần đầu tiên dưới triều đại Maresca, thách thức trong việc tính toán điểm mạnh và điểm yếu của Fernandez ở hàng tiền vệ không trở nên đơn giản hơn. Cuộc tranh luận về tầm quan trọng của anh đối với đội bóng này – thậm chí là vị trí của anh trong đội – vì thế khó có thể lắng xuống.
Theo New York Times